Niszczą wątrobę i powodują raka. Najgorsze toksyny z jedzenia

Niebezpieczne substancje w produktach spożywczych

Wiele produktów, które wykorzystujemy do przygotowywania oraz przechowywania żywności, zawiera szkodliwe substancje, które negatywnie wpływają na nasze zdrowie. Te toksyny mogą przenikać bezpośrednio do jedzenia i powodować uszkodzenia organizmu. Na przykład ftalany, obecne w opakowaniach, zaburzają gospodarkę hormonalną, natomiast bisfenol A zwiększa ryzyko chorób serca. Świadomość istnienia takich substancji jest kluczowa, aby wybierać produkty bezpieczne dla zdrowia.

 

Substancje szkodliwe w codziennym otoczeniu

Paradoksalnie, produkty przeznaczone do kontaktu z żywnością powinny być bezpieczne, jednak rzeczywistość jest inna. W opakowaniach, jak torebki, folie, puszki czy tacki, znajduje się wiele związków chemicznych szkodliwych dla organizmu. Sporadyczne spożycie tak zapakowanej żywności nie wyrządzi wielkiej krzywdy, ale stała ekspozycja na toksyny może prowadzić do poważnych zaburzeń i chorób, włącznie z nowotworami. O przykładach takich substancji opowiada dr Bartek Kulczyński.

 

Najczęściej występujące toksyny w jedzeniu

Ftalany

Ftalany to plastyfikatory wykorzystywane podczas produkcji tworzyw sztucznych, między innymi polichlorku winylu (PCW). Są one obecne w opakowaniach żywności, takich jak folie i pojemniki z fast-foodów. Badania potwierdzają, że ftalany mogą migrować do jedzenia, zaburzając gospodarkę hormonalną, szczególnie wpływając negatywnie na męski układ rozrodczy.

„Osoby spożywające produkty typu fast-food mają aż o 60% wyższe stężenie ftalanów w organizmie. Ftalany mogą też powodować zespół policystycznych jajników” – mówi dr Kulczyński.

 

Bisfenol A (BPA)

BPA występuje w poliwęglanowych tworzywach, m.in. w butelkach i puszkach. Jego funkcją jest blokowanie przedostawania się aluminium do jedzenia, jednak sam również przenika do żywności, zwłaszcza pod wpływem wysokiej temperatury. Działa jako związek endokrynnie czynny, zwiększając ryzyko nowotworów, takich jak rak prostaty i piersi.

„Bisfenol A jest też niebezpieczny dla układu krążenia – sprzyja wzrostowi ciśnienia krwi, a osoby narażone na jego większe ilości mają o 46% wyższe ryzyko przedwczesnej śmierci z powodu chorób sercowo-naczyniowych” – podkreśla dr Kulczyński.

 

Mikroplastik

Drobne cząsteczki plastiku dostają się do wody oraz żywności, na przykład ryżu, kaszy i herbaty sprzedawanej w plastikowych opakowaniach. Regularne spożywanie mikroplastiku może prowadzić do jego kumulacji w organizmie, a to wywołuje stany zapalne i stres oksydacyjny.

Według badań, napar przygotowany z jednej plastikowej torebki do herbaty zawiera kilkanaście miliardów cząsteczek mikroplastiku, które trafiają do naszego ciała po spożyciu.

„Eksperci podejrzewają, że mikroplastik może działać rakotwórczo, uszkadzając materiał genetyczny i powodując przewlekły stan zapalny, co sprzyja rozwojowi komórek nowotworowych” – informuje specjalista.

 

 

Toksyny odpowiadające za poważne choroby

Antymon

Jako katalizator produkcji butelek PET, antymon może przedostawać się do napojów przechowywanych w takich opakowaniach. Jego nadmiar wiąże się z problemami żołądkowo-jelitowymi oraz toksycznym działaniem na wątrobę i serce.

Dr Kulczyński podkreśla kardiotoksyczne działanie antymonu, który może prowadzić do śmierci komórek mięśniowych serca. W badaniach wykazano, że osoby z wysokim poziomem antymonu mają wyższe ryzyko zawału mięśnia sercowego o 52% oraz niewydolności serca o 58%, chociaż ta kwestia wymaga dalszych badań.

 

Akrylamid

Ta substancja powstaje podczas termicznej obróbki żywności bogatej w węglowodany, na przykład podczas smażenia frytek czy chipsów w temperaturach powyżej 120°C. Akrylamid ma działanie neurotoksyczne i może zwiększać ryzyko nowotworów.

„Akrylamid podnosi ryzyko raka jajnika, endometrium i nerek. Poza tym osłabia kości, zaostrza stany zapalne oraz zwiększa ryzyko cukrzycy typu 2 o 13%” – wylicza dr Kulczyński.

 

Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) oraz heterocykliczne aminy aromatyczne (HAA)

WWA i HAA powstają podczas grillowania, smażenia czy wędzenia mięsa i ryb w wysokich temperaturach. Są uznawane za związki rakotwórcze, wpływające na zwiększenie ryzyka nowotworów układu pokarmowego.

„Z tego powodu odradzam długotrwałe smażenie mięsa i ryb. Krótkie podsmażanie jest bezpieczniejsze, natomiast częste spożywanie produktów wędzonych na gorąco nie jest zdrową opcją” – doradza specjalista.

 

Jak ograniczyć narażenie na toksyny?

Choć informacje o toksynach mogą budzić niepokój, istnieją skuteczne sposoby na zmniejszenie ryzyka:

• Wybieraj produkty pakowane w szkło, papier lub stal nierdzewną zamiast plastiku i puszek.
• Unikaj podgrzewania jedzenia w plastikowych opakowaniach, ponieważ wysoka temperatura sprzyja uwalnianiu toksycznych substancji.
• Kupuj świeżą żywność luzem i przechowuj ją w szklanych pojemnikach.
• Stawiaj na produkty oznaczone etykietą „BPA-free”.
• Ogranicz spożycie wysoko przetworzonej żywności, która często zawiera dużo zanieczyszczeń i dodatków chemicznych.

 

Dzięki świadomemu wyborowi możemy skuteczniej chronić swoje zdrowie przed negatywnym wpływem niebezpiecznych związków.